تفاوت داوری موردی با داوری سازمانی
هنگام درج شرط داوری در قراردادها گاهی از داوری اشخاص حقوقی نام برده می شود و گاهی شخص یا اشخاص حقیقی به عنوان داور انتخاب می شوند. ولی در بیشتر موارد هنگام درج شرط داوری فقط ارجاع اختلاف به داوری بیان می شود. در این مقاله تفاوت های داوری شخص حقیقی با حقوقی بررسی می شود. لازم به ذکر است در ارجاع اختلاف به داوری تفاوتی بین درج شرط داوری در قرارداد با انتعقاد قرارداد مستقل برای ارجاع اختلاف به داوری وجود ندارد.
داوری سازمانی
در شرط داوری گاهی اوقات یک شخص حقوقی به عنوان داور انتخاب می شود. با توجه به اینکه داوری ویژه اشخاص حقیقی می باشد بنابراین در این موارد باید شخص حقوقی را به عنوان مقام ناصب در نظر گرفت به این صورت که طرفین با مراجعه به شخص حقوقی تقاضای تعیین داور می نمایند.
در مورد شخص حقوقی باید بین سازمان های داوری و سایر اشخاص حقوقی تفاوت قایل شد. سازمانهای داروی قواعد و آیین دادرسی ویژه ای دارند که با مراجعه به آنها می توانید با نحوه عملکرد و مراحل رسیدگی سازمان آشنا شد ولی اگر شخص حقوقی به عنوان یک سازمان حرفه ای داوری نباشد ممکن است مشکلات زیادی در فرایند رسیدگی داور بوجود آید.
داوری سازمانی زمانی است که شما از یک سازمان داوری برای حل و فصل اختلافات انتخاب می نماید .
مهمترین مزایا و معایب داوری سازمانی
در داوری سازمانی معمولا سازمان بر روند داوری نظارت می نماید، امکاناتی نظیر محل جلسات، ارسال و دریافت مدارک ، برقراری تماس با طرفین و غیره توسط سازمان انجام می شود و مهمتر از همه اینکه اشخاصی که به عنوان داور انتخاب و معرفی می نماید با روال داوری آشنایی کافی دارند هنگام مراجعه به داوری سازمانی می توانند قواعد آن سازمان را مطالعه نماید و با شیوه عملکرد سازمان آشنایی پیدا کنند.
در مقابل این مزایا سازمان بابت خدماتی که ارائه می دهد هزینه ای دریافت می نماید که بسته به سازمانی که انتخاب می نماید متفاوت است . اگر موضوع اختلاف بزرگ باشد داوری سازمانی با توجه به هزینه های سازمان می تواند مناسب باشد ولی در موضوعاتی که رقم مورد اختلاف کم باشد هزینه داوری سازمانی نسبت به موضوع اختلاف می تواند زیاد باشد البته باید توجه داشت که مبحث هزینه سازمان داوری بیشتر در بحث داوری های بین المللی اهمیت پیدا می کند.
داوری موردی
در داوری موردی بر خلاف داوری سازمانی ، طرفین اختلاف مستقیما به داوری شخص یا اشخاص معینی تراضی می نمایند در صورتی که این تراضی در ضمن درج شرط داوری باشد به آن داوری مقید گفته می شود و در صورتی که بعد از بروز اختلاف باشد به آن داوری مطلق گفته می شود.
اگر طرفین در شرط داوری ، داوری موردی را انتخاب نموده باشند به این معنی که کلیه اختلافات خود را به داوری ارجاع داده باشند بدون اینکه سازمان داوری برای حل اختلاف انتخاب نموده باشند و بر سر انتخاب داور توافق ننمایند با مراجعه به دادگاه می توانند انتخاب داور را از دادگاه درخواست نمایند .
لازم به ذکر است طرفین می توانند تنها انتخاب داور را به یک سازمان داوری واگذار نمایند بدون اینکه قواعد و آیین رسیدگی آن سازمان را حاکم بر روند رسیدگی خود نمایند در این صورت اگر طرفین بر انتخاب داور توافق ننمایند می توانند به جای مراجعه به دادگاه ، به سازمان داوری مورد نظر، تنها برای انتخاب داور مراجعه نمایند مشروط بر اینکه سازمان داوری در قواعد خود انتخاب داور را مورد پذیرش قرار داده باشد.
مزایا و معایب داوری موردی
داوری موردی نسبت به داوری سازمانی ارزان تر است چون طرفین فقط دستمزد داور را پرداخت می نمایند . بنابراین در موضوعات ساده تر و مواردی که اختلاف طرفین کوچک است داوری موردی مناسب تر از داوری سازمانی است .
در داوری سازمانی معمولا سازمان داوری لیست داوران منتخب خود را دارد که در غالب موارد از میان آنها داور را انتخاب می نماید ولی در داوری موردی محدودیتی برای انتخاب داور وجود ندارد.
در داوری موردی هیچ مرجعی برای نظارت بر کار داوران وجود ندارد و داوران در داوری داخلی تابع باب هفتم قانون آیین دادرسی مدنی و در داوری بین المللی تابع قانون داوری تجاری بین المللی هستند بنابراین اگر داوران منتخب طرفین با مباحث شکلی داروی آشنایی کافی نداشته باشند احتمال ابطال رای داور بیشتر از داوری سازمانی است.
در صورتی که تمایل دارید در فرایند رسیدگی داور ، از مشاوره وکیل داوری استفاده نماید به صفحه ارتباط با من مراجعه نماید.