روش حل و فصل اختلافات در استارتاپ

داوری یا دادگاه

هر زمان که قرارداد منعقد می شود یا تعهدی مورد قبول قرار می گیرد باید به این نکته توجه داشت که ممکن است هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل ننماید یا تعهدات خود را به صورت ناقص انجام دهد. در این زمان مسئله مرجع حل اختلاف اهمیت پیدا می کند. استارتاپ ها و شرکتهای نوپا نیز از این امر مستثنی نیستند. اما تفاوت مهم شرکتهای استارتاپی با سایرین در بحث اسرار تجاری در زمان رسیدگی به اختلاف است.

هیچ استارتاپی تمایل ندارد برای اینکه در مرجع حل اختلاف پیروز شود اسرار تجاری و اطلاعات شرکت خود را ارائه دهد. از طرفی اگر در زمان دادرسی اطلاعات کاملی درباره موضوع رسیدگی ارائه نشود احتمال شکست در آن پرونده افزایش چشمگیری پیدا می کند. نکته مهم دیگر زمان دادرسی است که برای استارتاپ ها اهمیت فراوانی دارد اگر فرایند دادرسی چند سال به درازا بکشد تاثیر فاجعه باری بر روی کسب و کار دارد.

به دلایل زیر داوری گزینه مناسب تری برای استارتاپ در رسیدگی به حل اختلاف می باشد.

۱- هزینه دادرسی پایین تر در داوری

در حال حاضر برای ثبت دادخواست در مرحله بدوی ۳٫۵ درصد خواسته و در مرحله تجدیدنظر ۴٫۵ درصد خواسته باید پرداخت شود. این مبلغ در ابتدا هر مرحله توسط دادگاه دریافت می شود. زمانی که مبلغ مورد اختلاف زیاد باشد مخصوصا زمانی که اختلاف با سرمایه گذار پیش می آید پرداخت این رقم برای استارتاپ بسیار مشکل و بعضا ناممکن می شود. در مقابل هزینه دادرسی در داوری رقم بسیار پایین تری است. به عنوان مثال هزینه رسیدگی قضایی زمانی که رقم مورد اختلاف دو میلیارد تومان است در دادگاه در مرحله بدوی هفتاد میلیون تومان و در مرحله تجدیدنظر نود میلیون تومان است در حالی که با همین رقم خواسته، هزینه داوری در مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران کمتر از سی و هفت میلیون تومان است (ارقام فوق مربوط به سال ۱۳۹۸ می باشد)

در مورد هزینه دادرسی باید توجه داشت که در دادگاه هزینه دادرسی ثابت بوده و به رقم خواسته ارتباطی ندارد. در حالی که در داوری هر چه رقم خواسته افزایش پیدا می کند هزینه دادرسی به نسبت کمتر می شود. به عنوان مثال اگر خواسته قبلی چهار میلیارد تومان شود هزینه داوری دو برابر نمی شود بلکه رقمی در حدود شست وشش میلیون تومان می شود در حالی که هزینه دادرسی در دادگاه دو برابر می شود.

۲-زمان دادرسی کمتر در داوری

در دادگاه زمان دادرسی بر اساس پرونده های ارجاع شده به شعبه تعیین می شود. در تهران، زمانی که شما دادخواستی را ثبت می کنید بین سه تا ۵ ماه طول می کشد تا اولین جلسه دادگاه تشکیل شود. اگر نیاز به جلسات دیگری باشد به تناسب پرونده های موجود زمان نسبتا طولانی برای تشکیل جلسات بعدی لازم است. بعد از صدور رای نیز امکان تجدیدنظر خواهی برای طرفین طبق قانون پیش بینی شده که این امر نیز فرایند دادرسی را طولانی تر می کند. در حالی که در داوری شما می توانید زمان دادرسی را مشخص نماید به عنوان مثال مشخص کنید کل فرایند داوری ظرف ۶ ماه انجام شود.

۳-محرمانه بودن داوری داوری

با توجه به اینکه در فرایند داوری ، تنها طرفین اختلاف و داورها از موضوع پرونده اطلاع دارند رسیدگی داوری از محرمانگی بیشتری نسبت به دادگاه برخوردار است. طبق قانون جلسات رسیدگی در دادگاه علنی برگذار می شود مگر اینگه قاضی بر اساس دلیل مقرر در قانون غیر علنی بودن جلسه را اعلام نماید ولی فرایند داوری همیشه غیر علنی است و جز اصحاب دعوا هیچ شخص دیگری نمی تواند در جلسه رسیدگی داور حضور داشته باشد.

۴-امکان انتخاب داور

در رسیدگی قضایی امکان انتخاب قاضی برای طرفین اختلاف وجود ندارد. زمانی که شما دادخواست خود را به مرجع قضایی تسلیم می کنید ارجاع پرونده به یکی از شعب آن دادگاه انجام میشود. ولی در داوری شما به عنوان یکی از طرفین اختلاف می تواند داور مورد نظر خود را بر اساس توافق انتخاب نماید. در صورتی که داوری سه نفر باشد یک داور اختصاصی از جانب هر یک از طرفین اختلاف معرفی می شود و داور سوم بر اساس توافق دو داور یا بر حسب انتخاب مرکز داوری معین می شود .
امکان انتخاب داور ویژگی است که به طرفین اختلاف این امکان را می دهد که داور منتخب هر یک از طرفین سابقه و تخصص کافی در موضوع اختلاف را داشته باشد.

۵-غیر رسمی بودن رسیدگی داوری

در دادگاه حتما باید تشریفات رسیدگی رعایت شود والا رای صادر شده در مرجع بالاتر نقض می شود در حالی که در داوری نیازی به رعایت تشریفات رسمی دادگاه نیست ممکن است جلسه رسیدگی داور در دفتر داور یا در محل مناسب دیگری برگزار شود همین امر باعث می شود جلسه در حالت دوستانه تری برگزار شود در نتیجه امکان برقرار صلح و سازش افزایش یابد.

موارد پیش گفته اهم برتری های داوری نسبت به دادگاه در رسیدگی به موضوع اختلاف بین استارتاپ است ولی باید توجه داشت که در مواردی دادگاه هم دارای برتری هایی است که باید در موضوع اختلاف به آن توجه نمود. لذا بسته به موضوع اختلاف انتخاب مرجع مناسب کمک می کند فرایند رسیدگی آسان تر شده و روند دستیابی به نتیجه مطلوب تسهیل گردد. در مقاله مقایسه داوری با دادگاه به برخی دیگر از تفاوتهای این دو نهاد حقوقی اشاره می شود.

 

در صورتی که تمایل دارید از یک وکیل متخصصص داوری برای رسیدگی به اخنلافات خود در داوری خود استفاده نماید یا در قرارداد موضوع اختلاف شما شرط داوری وجود دارد و تمایل به پیگیری و احقاق خق خود دارید می توانید به صفحه ارتباط با فرزاد قاسمی مراجعه نماید.