قبل از سرمایه گذاری در استارتاپ به این نکات توجه کنید
یکی از مباحث مهم در حقوق استارتاپ بحث سرمایه گذاری است. علاوه بر صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر (venture capital)، بسیاری از افراد عادی نیز تمایل دارند بخشی از دارایی شخصی خود را بر روی یک ایده خوب یا پروژه استارتاپی سرمایه گذاری نمایند.
شما به عنوان سرمایه گذار باید بدانید قبل از سرمایه گذاری بر روی استارتاپ چه اقداماتی باید انجام دهید که ریسک سرمایه گذاری شما کمتر شود. قبل از امضای قرارداد سرمایه گذاری باید در مورد پروژه استارتاپی تحقیق نماید و ارزیابی کاملی از ایده استارتاپی انجام دهید. صرف اعتماد به اطلاعات ارائه شده از سوی موسسین استارتاپ یا نظر دیگران درباره ایده پیشنهادی، ممکن است ریسک سرمایه گذاری شما بشدت افزایش یابد.
در این مقاله درباره موضوعاتی که سرمایه گذار باید قبل از سرمایه گذاری بر روی یک ایده استارتاپی درباره آنها تحقیق کند به طور مختصر توضیحاتی داده می شود.
۱-در مورد صنعتی که می خواهید در آن سرمایه گذاری کنید تحقیق کنید
زمانی که می خواهید بر روی یک استارتاپ سرمایه گذاری کنید باید صنعتی کاری آن استارتاپ را به خوبی بشناسید. اگر شما در زمینه خرید و فروش ملک فعالیت می کنید و یک استارتاپ در زمینه صنایع غذایی به شما پیشنهاد می شود، چون شما در آن حوزه خاص تخصص ندارید این احتمال وجود دارد که اطلاعاتی که در مورد سود آوری کسب و کار به شما می دهند اغراق آمیز باشد یا احتمال شکست پروژه بیشتر از چیزی باشد که فکر می کنید.
عدم آشنایی با آن صنعت باعث می شود تصمیم شما بیشتر بر پایه اطلاعاتی باشد که در جلسه دمو به شما داده می شود تا تجربیاتی فردی که در آن حوزه خاص تخصص دارد. این امر باعث خواهد شد ریسک سرمایه گذاری خیلی بیشتر از حد انتظار باشد.
برای کاهش ریسک سرمایه گذاری بهتر است درباره آن صنعت تحقیق کنید یا از یک متخصص در آن صنعت مشاوره بگیرید تا مطمئن شوید اطلاعات ارائه شده درباره موفقیت استارتاپ صحیح است و میزان سودآوری کسب و کار واقعی است.
تا می توانید از منابع مختلف در زمینه وضعیت فعلی آن صنعت اطلاعات بدست بیاورید. هر چه شناخت شما از صنعت مورد نظر بیشتر باشد می تواند با اطمینان بیشتری در استارتاپ سرمایه گذاری نماید.
۲-شناخت کافی از اعضای تیم داشته باشید
اعضای تیم استارتاپ از اهمیت فوق العاده ای برخوردار هستند. زمانی که شما در یک استارتاپ سرمایه گذاری می کنید در واقع بر روی اعضای تیم استارتاپ سرمایه گذاری کرده اید. اهیمت تیم خوب زمانی مشخص می شود که در مسیر پیشرفت استارتاپ مشکلی بوجود بیاید و به ناچار باید تغییراتی در برنامه کسب و کار ایجاد شود. در یک جمله ساده داشتن تیم خود تفاوت موفقیت یا شکست پروژه است.
شما برای اینکه مطمئن باشید موسسین استارتاپ می توانند ایده خود را به درستی اجرا کنند باید به سوابق کاری آنها در گذشته توجه داشته باشید. داشتن سابقه کار در یک استارتاپ موفق یا یک شرکت بزرگ به عنوان یک مزیت برای اعضای تیم به حساب می آید دانستن اینکه چه کسی کسب و کار را مدیریت می کند به اندازه خود کسب وکار اهمیت دارد. یک تیم بد می تواند یک ایده عالی را نابود کند.
۳-راهکارهای کسب درآمد را بررسی کنید
کسب درآمد مهمترین هدف هر کسب و کاری است . بررسی کنید استارتاپ چه راهکار مشخصی برای کسب درآمد دارد. استارتاپ ارائه شده برای سرمایه گذاری باید حداقل چند ایده درآمد زایی داشته باشد. بدین معنی که خدماتی ارائه دهد تا مردم حاضر باشند برای استفاده از آن هزینه پرداخت کنند. باید قیمت گذاری به صورتی باشد که کاربران حاضر باشند با آن قیمت از این خدمات یا محصولات استفاده کنند.
قبل از سرمایه گذاری باید مطمئن باشید که موسسین استارتاپ استراتژی درستی برای کسب درآمد دارند و در مقابل سرمایه گذاری شما درآمد متناسبی برای استارتاپ ایجاد می کنند.
۴-رقیبان کسب و کار چه کسانی هستند
شما باید تحقیق کنید رقبای فعلی این کسب و کار چه کسانی هستند. آیا ویژگی وجود دارد که در حال حاضر رقبای کسب و کار آن را به مشتریان خود ارائه نمی دهند؟ آیا مزیت رقابتی استارتاپ جوری هست که مشتریان حاضر باشند از خدمات استارتاپ استفاده کنند؟
مزیت رقابتی استارتاپ با چه سرعتی قابل پیاده سازی در مجموعه رقیب هست و اگر این مزیت رقابتی در کسب و کار آنها ایجاد شود چه تاثیری بر درآمد استارتاپ می گذارد.
رقبای تجاری فعالیت های استارتاپ را به صورت دقیق زیر نظر خواهند گرفت پس بهتر است شما از همین حالا رقبای تجاری خود را به خوبی بشناسید .
۵- فهرست مشاوران استارتاپ را مرور کنید
مشاوران و مربیان می توانند اطلاعات بسیار مفیدی در مورد استارتاپ در اختیار شما قرار دهند. معمولا مشاوران افراد متخصص در رشته کاری خود هستند که به استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپا برای پیشرفت کمک می کنند یا به صورت مربی درکنار آنها فعالیت می کنند .
هر چقدر استارتاپ از مربیان بهتری در زمینه کاری خود استفاده نماید احتمال موفقیت آن بیشتر است این افراد ممکن است به صورت موردی به استارتاپ ها کمک کنند یا به صورت مشاوره ای هر ماه جلساتی با موسسین استارتاپ برگزار کنند.
اگر استارتاپ از مربیان و مشاورانی در زمینه کسب و کار خود استفاده می کند. شما می توانید لیست این افراد را از موسسین بگیرید و با آنها به صورت تلفنی یا حضوری صحبت کنید تا ببینید آنها چه کمکی به استارتاپ می کنند. همچنین درباره موسسین استارتاپ و توانایی های کاری آنها نیز می توانید از مشاوران و مربیان سوال بپرسید.
البته ممکن است استارتاپی از مربی یا مشاور استفاده نکند و این بدان معنا نیست که این استارتاپ موفق نخواهد بود. ولی اگر استارتاپی مشخصات مشاورانی را در مدارک خود ارائه می دهد حتما بررسی کنید که از آنها در پیشبرد اهداف استارتاپ استفاده می کند.
۶- صورت وضعیت دارایی ها و هزینه های استارتاپ را مطالعه کنید
بررسی دارایی های استارتاپ و صورت وضعیت هزینه هایی که تا به این لحظه انجام داده است دارای اهمیت زیادی است. شما می توانید تحقیق کنید استارتاپ در حال حاضر چقدر دارایی دارد. همچنین میزان بدهی احتمالی که ممکن است نادیده گرفته شده باشد و هر گونه درآمد استارتاپ با استفاده از اسناد مالی مشخص می شود.
از طرف دیگر شما متوجه می شوید تا به حال استارتاپ بودجه خود را صرف انجام چه کاری کرده است. آیا آنها بودجه قبلی خود را صرف توسعه محصول و بازاریابی و بدست آوردن مشتری بیشتر برای استارتاپ خود کرده اند یا بودجه خود را صرف خرید لوازم اداری و ملزمات غیر ضروری کرده اند.
۷- جدول هزینه های استارتاپ را بررسی کنید
زمانی که استارتاپ برای جذب سرمایه اقدام می کند نیاز دارد یک جدول هزینه تهیه نماید و در آن مشخص کند قصد دارد سرمایه دریافتی را برای چه اموری صرف نماید. به طور معمول استارتاپ ها سرمایه اولیه خود را برای توسعه محصول ، بازاریابی و پیدا کردن مشتری یا صرف برندینگ و شناساندن محصول خود به مشتریان بالقوه می نمایند.
داشتن جزییات کامل در جدول هزینه بسیار مهم است. این جزییات مشخص می کند هزینه های مورد نیاز برای چه بخشی مصرف می شود و در صورتی که این هزینه به آن بخش اختصاص یابد احتمالا چه نتیجه ای حاصل می شود به بیان ساده چقدر باید هزینه کنند و در مقابل آن چقدر درآمد ایجاد می شود.
۸- نگاهی هم به اسناد حقوقی استارتاپ بیندازید
بررسی اسناد حقوقی باعث می شود شما دید بهتری نسبت به موسسین استارتاپ و نحوه مدیریت کسب و کار پیدا کنید. با مطالعه قرارداد موسسین شما می توانید با اشخاصی که استارتاپ را راه اندازی نموده اند و وظایف و مسئولیتهای هر یک در استارتاپ آشنا شوید و بدانید هر یک از موسسین مالک چه تعداد سهام از شرکت استارتاپی خواهند بود. با بررسی سایر قراردادهای استارتاپ تعهدات استارتاپ در مقابل اشخاص ثالث مشخص می شود.
در صورتی که استارتاپ به صورت شرکت سهامی خاص ثبت شده باشد باید اساسنامه شرکت را بررسی کنید تا مشخص شود موضوع فعالیت شرکت چیست . مطالعه صورتجلسات هیات مدیره مشخص می کند مدیران استارتاپ قبلا چه تصمیماتی برای شرکت گرفته اند .
مطالعه قراردادهای سرمایه گذاری استارتاپ مشخص می کند استارتاپ چه تعهداتی به سرمایه گذاران قبلی داده است و در حال حاضر آنها چگونه می توانند استارتاپ را مدیریت و کنترل نماید.
به عنوان نکته پایانی متذکر می شوم بررسی یک استارتاپ محدود به نکات پیش گفته نیست و اینها تنها بخشی از نکات مهمی است که در ارزیابی استارتاپ برای سرمایه گذاری باید به آنها توجه شود. هر کس در زمان ارزیابی استارتاپ معیار های خود را برای بررسی دارد. با این حال این هشت مورد درک اولیه از استارتاپی که می خواهید بر روی آن سرمایه گذاری کنید به شما می دهد.
پیشنهاد می شود اگر در زمینه سرمایه گذاری در استارتاپ اطلاعات کاملی ندارید از یک مشاور حقوقی استارتاپ در جلسات مذاکره و تهیه قرارداد سرمایه گذاری استارتاپ استفاده نماید .